Η ΤΡΕΛΑ ΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΩΝ

Μάιος 2007. Πανελλήνιες εξετάσεις. Η ώρα της κρίσης. Η τρέλα. Η κορύφωση μιας διαδικασίας που κράτησε πάνω από δύο χρόνια. Η λύτρωση ή η καταβαράθρωση . Η δικαίωση ή η απογοήτευση. Η χρυσή εποχή της νεύρωσης στομάχου και των φαρμάκων που τη συνοδεύουν.
Βλάπτουν σοβαρά την υγεία οι… πανελλήνιες εξετάσεις, καθώς σύμφωνα με πανευρωπαϊκή έρευνα αποτελούν μία από τις βασικές αιτίες που η ψυχική υγεία των εφήβων στην Ελλάδα βρίσκεται σε χειρότερη κατάσταση από ό,τι στις υπόλοιπες δυτικοευρωπαϊκές χώρες.

Αχ! καημένε(η) υποψήφιε(α)
Είναι η εποχή που «όλοι» περιμένουν από εσένα τα καλύτερα!... Είναι η εποχή που πρέπει να τους ευχαριστήσεις όλους!...
► τον μπαμπά που λέει ότι ήρθε ο καιρός να θερίσεις ό,τι έσπερνες τόσα χρόνια λιώνοντας στο διάβασμα (και που στο πρόσωπό σου θέλει να υλοποιούνται τα δικά του απραγματοποίητα όνειρα),
► την μαμά που σε ονειρεύεται να ορκίζεσαι στον Ιπποκράτη,
► τον μικρότερο αδελφό σου ή την αδελφή σου που σε έχει για πρότυπο,
► την γιαγιά που κάνει πρόβες στον καθρέπτη, για το πώς θα κάνει τις γειτόνισσες να σκάσουν απ’ την ζήλια τους,
► τον παππού σου που θέλει να πετύχεις γιατί σε βλέπει τόσο καιρό να ταλαιπωρείσαι,
► τον «φροντιστηριάρχη» και τους «ιδιαιτεράδες» σου, που θα πάρουν κύρος απ’ την επιτυχία σου (είσαι η πιο προσοδοφόρα κινητή διαφημιστική πινακίδα τους)… Κι’ εσύ να αναρωτιέσαι τα βράδια, που δεν μπορείς να κοιμηθείς από τον κόμπο στο στομάχι, αν θα τα καταφέρεις να γίνεις τελικά ο ήρωάς τους!
Και εσύ να αναρωτιέσαι μετά γιατί δεν υπάρχει χρόνος για έρωτες, για σχέσεις, για χόμπι, για ξεκούραση. Γιατί πρέπει να περάσεις με αυτή την ένταση την εφηβεία σου. Το μόνο που σε παρηγορεί για τα 2 σχεδόν χαμένα χρόνια από την ζωή σου είναι ότι θα κερδίσεις στο πανεπιστήμιο πολύ περισσότερα πράγματα από όσα έχασες.
Μάιος 2007
Δεκάδες χιλιάδες υποψήφιοι βρίσκονται και εφέτος αντιμέτωποι με ένα σύστημα που όλοι ομολογούν ότι είναι χρεοκοπημένο. Ένα σύστημα εξετάσεων που όχι μόνο υποβάλει όλα αυτά τα παιδιά σε μια κουραστική και ψυχοφθόρα δοκιμασία, όχι μόνο αφαιμάζει, αν δεν πηγαίνει πολλά χρόνια πίσω, οικονομικά τις οικογένειές τους, όχι μόνο είναι αναξιοκρατικό και κοινωνικά άδικο αλλά το σημαντικότερο, αλλάζει την ουσία της συνολικής εκπαιδευτικής λειτουργίας, καθώς επιβαρύνει και δημιουργεί προβλήματα στις υψηλές βαθμίδες του εκπαιδευτικού συστήματος τις οποίες φτάνει στα όρια της απαξίωσης.
Στην τριτοβάθμια εκπαίδευση κατανέμει τους φοιτητές τις περισσότερες φορές τυχαία και άσχετα με τις πραγματικές τους επιλογές. Είναι τρομερό να έχεις να επιλέξεις ανάμεσα σε πολλές σελίδες με ονόματα σχολών που καμιά σχέση πολλές φορές δεν έχουν μεταξύ τους. Η κατάσταση θυμίζει την περίοδο της χούντας και το αλήστου μνήμης σλόγκαν «κάθε πόλη και στάδιο κάθε χωριό και γυμναστήριο». Μια ελεύθερη μετάφρασή του σήμερα θα το μετέτρεπε σε «κάθε πόλη και Πανεπιστήμιο, κάθε χωριό και ΤΕΙ».
Έχει καταστρέψει ουσιαστικά, παρά τις παραλλαγές που έχουν χρησιμοποιηθεί επί πολλά χρόνια, που όλες όμως στηρίζονται στην ίδια λογική του αποκλεισμού, το Λύκειο. Έχει ακυρώσει τον εκπαιδευτικό και μορφωτικό του ρόλο. Το έχει μετατρέψει σε ένα απαραίτητο σκαλοπάτι για να φτάσει ο υποψήφιος στις πανελλήνιες εξετάσεις και τίποτα περισσότερο. (Αν δει κάποιος άσχετος με το σύστημα μας, τις βαθμολογίες των μαθητών, θα νομίσει ότι βρίσκεται, με τόσους αριστούχους, σε ονειρεμένη χώρα).
Ακούγεται ότι στο Λύκειο τα παιδιά δεν μορφώνονται γιατί μαθαίνουν τους τρόπους για να αντιμετωπίσουν την εισαγωγή στα Πανεπιστήμια. Λάθος. Τα παιδιά προετοιμάζονται για τις εισαγωγικές μόνο στα φροντιστήρια. Το Λύκειο απλώς παρακολουθεί την όλη διαδικασία.
Για την κατάσταση αυτή δεν ευθύνονται οι εκπαιδευτικοί (αν και όλοι έχουμε κάποιο μερίδιο ευθύνης) αλλά οι εκπαιδευτικές πολιτικές. Οι αρνητικές επιπτώσεις στη μορφωτική λειτουργία είναι μεγάλες, όπως μεγάλη είναι και η οικονομική επιβάρυνση που υφίστανται οι οικογένειες των υποψηφίων (όσες αντέχουν).
Στο φροντιστήριο τα παιδιά δεν μορφώνονται. Δεν είναι αυτός ο στόχος. Ασκούνται σε πρακτικές και τεχνικές για να αντιμετωπίσουν το είδος και τον τύπο των θεμάτων και των ερωτημάτων των εισαγωγικών. Μαθαίνουν να αποστηθίζουν και εκπαιδεύονται σε τυποποιημένες τεχνικές εκμάθησης, γιατί τέτοιες απαιτούν οι πανελλήνιες εισαγωγικές, τέτοιες επιβραβεύουν. Γι αυτό και αυτού του είδους οι εξετάσεις πολλές φορές τιμωρούν όσους σκέφτονται ουσιαστικά και κριτικά. Θέλουν παπαγάλους και μαγνητόφωνα, όχι σκεπτόμενους ανθρώπους. Η κοινωνία του μέλλοντος χτίζεται από την άρχουσα τάξη ως μια κοινωνία των λίγων και εκλεκτών. Οι πολλοί θα είναι ρομπότ και ανθρωποειδή, άρα δεν χρειάζεται η κριτική σκέψη!
Η απάντηση στο πρόβλημα δεν είναι βέβαια η κατάργηση των φροντιστηρίων και μετατροπή των Λυκείων σε φροντιστήρια. Τα Λύκεια πρέπει πρωτίστως να μετατραπούν σε ΣΧΟΛΕΙΑ! Δε είναι επίσης απάντηση, η επινόηση κάποιων άλλων τεχνικών ρυθμίσεων και αλλαγών για τις εισαγωγικές εξετάσεις. Αυτό είναι ένα σπορ ιδιαίτερα δημοφιλές στους εκάστοτε υπουργούς παιδείας. Επί δεκαετίες έχουν εφαρμοστεί παραλλαγές και παραλλαγές, τεχνικές και ρυθμίσεις που όλες υπόσχονταν ότι θα έλυναν το πρόβλημα και όλες απέτυχαν. Γιατί όλες είχαν σαν αφετηρία την ίδια λογική. Τη λογική, που κύριο στόχο έχει, να περιορίζει το δικαίωμα πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, αδιαφορώντας για το τεράστιο κόστος στο μορφωτικό επίπεδο, ενώ παράλληλα μεταφέρει ένα μεγάλο μέρος των δαπανών για την εκπαίδευση στις ιδιωτικές δαπάνες των οικογενειών.
Το πρόβλημα δεν είναι τεχνικό. Αυτό που απαιτείται είναι η εκ βάθρων ανατροπή αυτής της λογικής και η επανατοποθέτηση των μεγάλων προβλημάτων της εκπαίδευσης σε νέα βάση.
Η πρόταση για την ελεύθερη πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, έχει αυτά τα χαρακτηριστικά. Ας την αφουγκραστούμε, ας τη μελετήσουμε, ας προσπαθήσουμε να την εμπλουτίσουμε με τις δικές μας ιδέες.
Σήμερα την εισηγείται ο Συνασπισμός, ένα μικρό κόμμα. Αύριο θα είναι απαίτηση όλης της κοινωνίας. Μόνο που θα έχουμε χάσει και άλλα πολύτιμα χρόνια…
Σε κάθε περίπτωση εύχομαι σε όλους ΚΑΛΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ.
३००५२००७