Ένα χάλκινο άγαλμα με τίτλο "Ο Καιρός" ή "Η Ευκαιρία", ήτανε τοποθετημένο έξω από το σπίτι του δημιουργού του, στην Αγορά της Ελληνιστικής Σικυώνας. Η πόλη αυτή ήταν από τις πρώτες αρχαιοελληνικές πόλεις μ' ένδοξο πολιτισμό κι ακμή. Επίγραμμα του Ποσείδιππου, αναφερόμενο στην αλληγορική μορφή του έργου λέει:
-Από που είναι ο δημιουργός σου; - Από την Σικυώνα.
-Ποιο είναι το όνομα του; - Λύσιππος.*
-Ποίος είσαι εσύ; - Είμαι ο Καιρός, που δαμάζει τα πάντα.
-Γιατί πατάς με τ' άκρα των δακτύλων σου; - Πάντα τρέχω.
-Γιατί έχεις φτερά στα πόδια σου; - Σαν τον άνεμο πετάω.
-Γιατί κρατάς ξυράφι στο δεξί σου χέρι;
-Δείγμα προς τους ανθρώπους, πως είμαι πιο κοφτερός από την αιχμή του.
-Γιατί έχεις την κόμη στην όψη;
- Για να με αρπάξει εκείνος που θα με συναντήσει.
-Γιατί είσαι πίσω φαλακρός;
-Γιατί αν δεν με πιάσεις από μπρος, είναι αδύνατο να με πιάσεις από πίσω.
-Για πιο σκοπό σε έκανε ο τεχνίτης;
-Για σένα ξένε, για να μάθεις και να γίνεις σοφότερος.
Ο Λύσιππος γεννήθηκε στη Σικυώνα γύρω στο 390 π. X. και πέθανε κει, 60 περίπου χρόνια μετά. Εργάτης του χαλκού στα νεανικά του χρόνια, υπήρξε αυτοδίδακτος στη τέχνη της γλυπτικής κι αργότερα ηγήθηκε της Σχολής του 'Άργους και της Σικυώνας κι έγινε ο προσωπικός γλύπτης του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Μαθητής του Γυμνασίου πρωτάκουσα από τον καθηγητή μου των τεχνικών για την προσωποποίηση της ευκαιρίας. Θυμάμαι μας την ζωγράφισε σαν μια γυναίκα που τρέχει με ένα μακρύ τσουλούφι στο μέτωπο και καραφλή στο πίσω μέρος του κεφαλιού.
Έκτοτε πάντα θυμόμουν εκείνη την αναπαράσταση και προσπαθούσα να τη μεταφέρω σε συνομιλητές μου, ως επιχείρημα ή ως άλλοθι.
Για τον Λύσιππο και το άγαλμά του έμαθα εντελώς πρόσφατα από την Χαρά Σαίτη αγιογράφο και υπεύθυνη του εργαστηρίου αγιογραφίας της ΝΕΛΕ. Τα υπόλοιπα τα βρήκα στο Internet.
Γιατί τα γράφω όλα ετούτα; Εξηγούμαι:
Είδα στο τοπικό κανάλι τη Δευτέρα 4/6 εκπομπή της κας Σαίτη με περιεχόμενο το εργαστήρι αγιογραφίας. Μια πολύ όμορφη εκπομπή (σαν αυτές «περί τέχνης» με τις οποίες γεμίζει τις τελευταίες Κυριακές μας η κα Σαίτη) στο χώρο δουλειάς του εργαστηρίου, με καταθέσεις ψυχής από τους μαθητές της, με σημαντικές επεξηγήσεις για το θέμα της Βυζαντινής αγιογραφίας, με ιστορικά στοιχεία κ. λ. π.
Θυμήθηκα αμέσως την μία και μοναδική έκθεση αγιογραφίας του εργαστηρίου τον Δεκέμβρη του 2003 στην αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου, μια ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΗ ΔΟΥΛΕΙΑ και συνάμα πρωτόγνωρη για την κοινωνία μας. Θυμήθηκα την πρόταση που είχα κάνει, με άρθρο μου σε τούτη την εφημερίδα, στο Πνευματικό κέντρο, να αξιοποιήσει τη δυναμική που εξέπεμπε η ομάδα του εργαστηρίου, τον ενθουσιασμό του κόσμου που ήθελε να μαθητεύσει σε αυτό και να δημιουργήσει μόνιμο εργαστήρι αγιογραφίας.
Φωνή βοώντος… Η αίσθησή μου έκτοτε είναι πως μάλλον κάποιοι είδαν σαν εμπόδιο τούτη τη δραστηριότητα, ίσως γιατί τους απεκάλυπτε, και την πολέμησαν ή δεν της έδωσαν τη σημασία που της άρμοζε.
Πάγια άποψή μου είναι πως ο πολιτισμός δημιουργείται και δεν αγοράζεται. Πολιτισμός δεν είναι μόνο η αγορά έτοιμου εμπορεύματος από τους περιοδεύοντες θιάσους και τα όποια καλά ή κακά συγκροτήματα (της αρπακτής ενίοτε). Πολιτισμός είναι η γνωριμία και η ενασχόληση των ανθρώπων κάθε ηλικίας με την τέχνη μέσα από δημιουργικές ομάδες όπως π. χ η ομάδα της αγιογραφίας, το θεατρικό εργαστήρι του δήμου, τα θεατρικά σχήματα στα σχολεία και στις σχολές, η δημιουργική δουλειά των σωματείων κ. λ. π.
Το έργο ενός Πνευματικού Κέντρου είναι να δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες τούτου του τόπου να εκφράζονται μέσα από τη δημιουργική απασχόληση, να γεμίζουν τις άγονες ημέρες, του χειμώνα τους κυρίως, με δημιουργική δραστηριότητα. Πρέπει να είναι μια κυψέλη μέσα στην οποία οι άνθρωποι – μέλισσες μετατρέπουν, σε μια συνεχή δραστηριότητα, τις δημιουργικές τους ανησυχίες σε τέχνη, στην όποια μορφή της.
Κάποιοι θα μιλήσουν για κόστος. Είναι αστείο και να το ισχυριστούν.
Αν κοπεί μια μετάκληση του όποιου σπουδαίου ονόματος, συγκροτήματος ή θιάσου, που θα γεμίσει μια και μόνη Αυγουστιάτικη βραδιά μας, θα εξοικονομήσουμε τα χρήματα για να λειτουργήσει το εργαστήριο για ένα ολόκληρο χρόνο!
Δεν είναι θέμα χρημάτων λοιπόν. Είναι θέμα πολιτικής.
Κάνω έκκληση στους δυο Βασίληδες που κατευθύνουν τον πολιτισμό μας μέσα από το Πνευματικό Κέντρο (τον δήμαρχο Βασίλη Φέτση και τον αντιπρόεδρο του Πνευματικού Κέντρου Βασίλη Θερμό), να δουν με τη σοβαρότητα που του αρμόζει το θέμα.
Θα έλεγα να δουν με μεγάλη σοβαρότητα το θέμα δημιουργίας ακόμη και σχολής αγιογραφίας στη Λευκάδα. Με συμβολικά δίδακτρα βρε αδελφέ αν θεωρούμε ότι τα ψίχουλα που θα μας κοστίσει μας επιβαρύνουν!
Όταν έχεις στα χέρια σου ένα τόσο πολύτιμο υλικό, όπως μια δασκάλα σαν την κα Σαίτη, που έχει μεράκι, ξέρει, θέλει και μπορεί και δεκάδες ανθρώπους κάθε ηλικίας και επιπέδου οι οποίοι επιθυμούν διακαώς να μαθητεύσουν δίπλα της, όταν υπάρχουν τόσο απτά δείγματα γραφής της σημαντικότατης δουλειάς του συγκεκριμένου εργαστηρίου, ε! τότε θα είναι ανώριμο και ανόητο να αφήσεις την ευκαιρία να σου ξεφύγει.
Γιατί «ο καιρός» πάντα τρέχει, μας ξεφεύγει και πηγαίνει παρακάτω. Αν κάποιος φορέας από τους παρακάτω που θα συναντηθούν μαζί του τον αρπάξει από το τσουλούφι, ας μην περιμένουμε άδικα να τον ξαναδούμε.
Είμαι σε θέση να σας διαβεβαιώσω πως, μετά την προβολή της συγκεκριμένης εκπομπής, κάποιοι του έχουν στήσει καρτέρι παρακάτω και τον περιμένουν ή, για να ακριβολογώ, έσπευσαν να τον συναντήσουν.
Ας τους εμποδίσουμε, όσο «ο καιρός» παραμένει δίπλα μας…
Υ. Γ . Είχαν γραφτεί αυτές οι γραμμές όταν είδα την νέα πολύ όμορφη δουλειά του θεατρικού εργαστηρίου, με τα Μονόπρακτα του Τσέχωφ. Θα επανέλθω λοιπόν…
8/6/2007
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου