ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

I. ROBERTO ZUCCO
Μια καλοδουλεμένη παράσταση


Το έχω ξαναγράψει και το επαναλαμβάνω. Ο πολιτισμός στον τόπο μας, τα τελευταία τουλάχιστον χρόνια, νοσεί βαρύτατα. Παντού στασιμότητα, επανάπαυση, έως πότε άραγε, επαναλαμβάνουμε συνεχώς το «εμείς τότε», με άλλα λόγια αυτοσερβιριζόμαστε το παρελθόν μας, για να χορτάσουμε την πείνα του σήμερα.
Το Πνευματικό Κέντρο του δήμου Λευκάδας, διαχειρίζεται μόνο το θέμα των Γιορτών Λόγου και Τέχνης, ενίοτε χωρίς λόγο και σπάνια με τέχνη, και το Διεθνές φεστιβάλ Φολκλόρ για το οποίο πολλά έχει να παρατηρήσει κάποιος.
Η πραγματική δημιουργία, ο πραγματικός πολιτισμός, που είναι αυτός που δημιουργείται από τα κάτω, δεν υποστηρίζεται με σύστημα για να μην πω ότι υποδαυλίζεται κιόλας…
Κάνω αυτή την εισαγωγή γιατί θέλω να τονίσω, όσο γίνεται με περισσότερη έμφαση, την καταπληκτική δουλειά που παρουσιάζεται από το Θεατρικό Εργαστήρι του Πνευματικού Κέντρου.
Το έργο του Bernard-Marie Koltès «ROBERTO ZUCCO», σε διδασκαλία ρόλων και σκηνοθετική επιμέλεια Λουκίας Κατωπόδη, είναι μια καλοδουλεμένη παράσταση με ρόλους δύσκολους και με κείμενο που θέλει ιδιαίτερη προσοχή.
Ο θεατής, σε ένα αφαιρετικό σκηνικό, σε μια ευρηματική σκηνοθεσία, καθηλώνεται στην κυριολεξία από το έργο, με τις 15 όμορφα συνδεδεμένες μεταξύ τους σκηνές, που αναπαράγει τη ρευστότητα του ήρωα, την ατμόσφαιρα μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας, όπου ακροβατεί ο Zucco παρασύροντας όσους έρχονται σε επαφή μαζί του.
Είναι γνωστή η καλή δουλειά της Λουκίας Κατωπόδη. Μας έχει παρουσιάσει τα τελευταία χρόνια εξαιρετικές παραστάσεις. Τούτη τη φορά θαρρώ ξεπέρασε τον εαυτό της (μέχρι την επόμενη δουλειά της φαντάζομαι).
Οι ηθοποιοί, στήριξαν με τον καλύτερο τρόπο το κείμενο και, στην κυριολεξία, δεν είχαν να ζηλέψουν σε τίποτα τους επαγγελματίες του είδους!
Μπράβο και πάλι μπράβο σε όλους τους συντελεστές.




Παρουσίαση

Το έργο βασίζεται στην πραγματική ιστορία του Ιταλού κατά συρροή δολοφόνου Roberto Succo. Ο Roberto Succo σε ηλικία 15 χρονών σκοτώνει τους γονείς του και κλείνεται σε ψυχιατρική φυλακή για 10 χρόνια όπου σπουδάζει πολιτικές επιστήμες. Σε ηλικία 25 ετών, «εκτροχιάζεται» για ακόμα μία φορά, δραπετεύει και διαφεύγει με τραίνο στη Γαλλία. Εκεί διαπράττει μια σειρά εγκλημάτων αλλά πάντα καταφέρνει και διαφεύγει. Θεωρήθηκε σε Γαλλία, Ελβετία και Ιταλία ο νούμερο ένα δημόσιος κίνδυνος. Όταν τελικά τον πιάνουν και τον κλείνουν σε ψυχιατρικό νοσοκομείο, αυτοκτονεί με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο είχε σκοτώσει τον πατέρα του.
Μια αληθινή ιστορία - ένα τραγικό πεπρωμένο.
Ένα θεατρικό έργο του B.- M. Koltes με καλοφτιαγμένη θεατρική δομή. Αποτελείται από 15 σύντομες σκηνές με συγκεκριμένα στιγμιότυπα απόλυτα βιωματικού - σωματικού χαρακτήρα. Καταστάσεις όπου η σύγχυση, η απελπισία, ο φόβος, ο έρωτας - θάνατος είναι συνεχώς παρόντα.
Βολές εναντίον στερεοτύπων, αισθημάτων και αξιών με λόγο δυνατό και στέρεο, απολαυστικό και συνταρακτικό.
Ο ήρωας του έργου ακολουθεί μια ξέφρενη πορεία μέσα στο σκοτεινό τούνελ της σύγχρονης κοινωνίας. Μέσα στο σκοτεινό τούνελ ενός κόσμου στεγνού από αισθήματα, παράλογου, αντιφατικού, που πρέπει να «εκκαθαριστεί». Ο ήρωας υιοθετεί το ρόλο του άγγελου -εξολοθρευτή. Ο τρόμος που γεννά και η γοητεία που εκπέμπει τον συνοδεύουν παντού. Μέχρι το θάνατο. Μέχρι την έξοδό του στο φως.
Το έργο γράφτηκε το 1988 ενώ ο συγγραφέας γνώριζε ότι έπασχε από AIDS (πέθανε το 1989 στο Παρίσι).

Αποσπάσματα

«Είμαι ο δολοφόνος του πατέρα μου, της μητέρας μου, ενός επιθεωρητή της αστυνομίας κι ενός παιδιού. Είμαι ένας φονιάς…»
«Πρέπει να φύγω γιατί πρόκειται να πεθάνω. Έτσι κι αλλιώς, κανείς δεν ενδιαφέρεται για κανέναν. Κανείς.»
«Δεν θέλω να πεθάνω. Πρόκειται να πεθάνω.»
«Έτσι κι αλλιώς, ένας χρόνος, εκατό χρόνια, το ίδιο κάνει. Αργά ή γρήγορα, όλοι θα πεθάνουμε, όλοι. Κι αυτό, αυτό κάνει τα πουλιά να τραγουδούν, αυτό κάνει τα πουλιά να γελούν.»
«Δεν πρέπει να προσπαθείτε να διασχίσετε τους τοίχους, γιατί, πέρα από τους τοίχους, υπάρχουν άλλοι τοίχοι, υπάρχει πάντα η φυλακή. Να δραπετεύετε από τις στέγες, προς τον ήλιο. Δεν θα βάλουν ποτέ έναν τοίχο ανάμεσα στον ήλιο και τη γη…»
«…ο καλύτερος τρόπος για να ζήσεις ήσυχος είναι να γίνεις διάφανος όσο ένα τζάμι, όπως ένας χαμαιλέων πάνω σε μια πέτρα, να περνάς μέσ’ απ’ τους τοίχους, να μην έχεις ούτε χρώμα ούτε μυρωδιά. Το βλέμμα των ανθρώπων να σε διασχίζει και να βλέπει τους άλλους πίσω από σένα, σα να μην ήσουν εκεί…»
«Όταν προχωρώ, ξεχύνομαι, δεν βλέπω τα εμπόδια κι επειδή δεν τα ’χω κοιτάξει, πέφτουν από μπρος μου μόνα τους.»


Επιμύθιο

Όταν βλέπω μια καλή δουλειά, στην οποία περισσεύει το ταλέντο και το μεράκι των δημιουργών, μελαγχολώ.
Μελαγχολώ για την κατάσταση του πολιτισμού στον τόπο. Σκέφτομαι τι χάνουμε που δεν έχουμε φροντίσει να στήσουμε υποδομές για τους νέους ανθρώπους και να τους δώσουμε κίνητρα να δημιουργήσουν.
Δεν θέλω να γκρινιάσω όμως πάλι. Αν έγραψα αυτό το σημείωμα το έκανα για να σας παροτρύνω να δείτε τούτη την παράσταση Προλαβαίνεται. Θα δοθούν τέσσερις ακόμη παραστάσεις, τα επόμενα δύο Σαββατοκύριακα (11,12 και 18,19/12).
Ας δώσουμε στους συντελεστές της παράστασης τη χαρά να μας δείξουν τα αποτελέσματα των κόπων τους. Το αξίζουν, πιστέψτε με!


II. ΣΚΑΡΟΙ: Η Αναδάσωση είναι μόνο η αρχή…

«… δεν έχει νόημα να αναφέρομαι σε ψηφισμένες προτάσεις που έγιναν «γαργάρα» από τις αρχές μας. Οι αρχές μας (με μικρό α) έχουν μόνιμο πονόλαιμο ούτως ή άλλως…
Δεν θα τους μάθουμε τώρα, δεν μας εκπλήσσει τίποτα. Δεν περίμενα ειλικρινά ούτε μία στο εκατομμύριο ότι θα προστάτευαν τη δημόσια περιουσία. Το Δημοτικό Συμβούλιο Λευκάδας έχει πάρει δεκάδες αποφάσεις για θέματα προστασίας που έχουν γίνει «γαργάρα». Το ίδιο και το Νομαρχιακό Συμβούλιο. Όμως:
ΔΕΝ ΘΑ ΤΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΟΛΑ ΙΣΩΜΑ! Το σπάνιο δάσος, κληρονομιά όλων μας, πρέπει να προστατευτεί πάσει θυσία. Τούτη τη φορά ένα κίνημα για τη σωτηρία της περιοχής θα αναπτυχθεί, είμαι σίγουρος.
Τούτη τη φορά που τα συμφέροντα έδειξαν το «μαύρο τους πρόσωπο» στα παιδιά μας, πρέπει ΟΛΟΙ ΝΑ ΑΝΤΙΔΡΑΣΟΥΜΕ. Για να μπορούμε να κοιτούμε τα παιδιά μας στα μάτια. Για να μπορούμε να τα δούμε να ονειρεύονται. Για να τους δείξουμε πως δεν είμαστε μόνο λόγια, πως δεν έχουμε χάσει τη γη κάτω από τα πόδια μας… Για να μη μας πετάξουν όλους στον Καιάδα της ανυποληψίας και της απαξίωσης…»
Αυτά έγραφα δυο εβδομάδες πίσω, για το θέμα των Σκάρων, όταν μια προσπάθεια συμβολικής αναδάσωσης, από την περιβαλλοντική ομάδα του 1ου Γυμνασίου Λευκάδας, αναβλήθηκε για άγνωστους λόγους…
Για το ίδιο θέμα, της αναβολής αντέδρασαν η Δημοτική κίνηση «ΟΛΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΛΕΥΚΑΔΑ» και η Χαρά Σαίτη με τον Κώστα Τσίγκο που συνέβαλαν ουσιαστικά στην ιδέα της αναδάσωσης.
Τα γράφω αυτά γιατί μια ανακοίνωση του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του 1ου Γυμνασίου, αναφέρει μεταξύ άλλων τα παρακάτω:
«…Βέβαια νιώσαμε «υπερήφανοι»… που ο Κολόμβος επλανήθη και η Αμερική ανακαλύφθηκε από πολίτες της Λευκάδας και μάλιστα τοποθετείται στην περιοχή των Σκάρων. Στη «μυθική» Αμερική του Κολόμβου υπήρχαν εγκληματικές οργανώσεις και οι αρχηγοί τους κατονομάζονται. Αυτά στα παραμύθια, γιατί στην πραγματική Αμερική-Λευκάδα κανείς δεν κατονομάζει, αλλά με μεγάλη ευκολία μιλάει για φθοροποιούς μηχανισμούς - άραγε δεν είναι άνθρωποι; - για σκοτεινές δυνάμεις, για ΄΄μαύρα κοράκια με νύχια γαμψά΄΄, για σκοτάδια… Και όλα αυτά με αφορμή την ολιγοήμερη αναβολή της δενδροφύτευσης από τους μαθητές του 1ου Γυμνασίου.
Εμείς, ως σύλλογος γονέων και κηδεμόνων του σχολείου, είμαστε αλληλέγγυοι στην υπέροχη - άδολη προσπάθεια που καταβάλλουν τα παιδιά μας, στηρίζουμε την πρωτοβουλία και την ευαισθησία τους και ορθώνουμε ασπίδα προστασίας απέναντι σε όποιον ευκαιριακά προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί το γεγονός, χρησιμοποιώντας τις ευαισθησίες των νεαρών μαθητών για οποιονδήποτε δικό του στόχο…»



Πραγματικά δεν έχω καταλάβει το ύφος της ανακοίνωσης. Το να υπερασπίζεσαι κάποιους είναι δικαίωμα σου, το να κατηγορείς όμως , ως εκμεταλλευτές των παιδιών, άλλους που, χρόνια πίσω, έχουν αποδείξει στην πράξη ότι ενδιαφέρονται για το περιβάλλον και φυσικά για το θέμα των Σκάρων, είναι αστείο, για να μην πω κάτι βαρύτερο.
Στο κάτω της γραφής, γιατί οι συντάκτες της ανακοίνωσης δεν κατονομάζουν - «άραγε δεν είναι άνθρωποι» - τους «εκμεταλλευτές»;
Πού ήταν οι ίδιοι, χρόνια πίσω, όταν άλλοι αναδείκνυαν το θέμα των Σκάρων; Προς τι τόση ξαφνική «ευαισθησία»; Γιατί επιβαλλόταν μια τέτοιου ύφους ανακοίνωση και σε τι εξυπηρετεί;
Και κάτι ακόμα. Οι εκλογές έγιναν ένα μήνα πριν άρα ποιοι να είναι άραγε οι στόχοι, για τους οποίους η καταγγελία …
Ας είμαστε σοβαροί…

«Κάναμε το χρέος μας…»

Την Κυριακή 5/12/2010 η συμβολική αναδάσωση στους Σκάρους έγινε, χωρίς κανένα παρατράγουδο…
► Σε ένα μέρος εξαιρετικής ομορφιάς, το οποίο θα έπρεπε να διατηρούμε ως κόρη οφθαλμού. Είναι παρανοϊκό μα τούτο το δάσος το προστάτευσαν Οθωμανοί και Ενετοί και το καταστρέφουν Έλληνες…
► Σε ένα τοπίο που θα έπρεπε να είναι το καμάρι μας, η εικόνα μας προς τα έξω (δεν έχουμε μόνο παραλίες), ένα τοπίο καθ’ όλα αξιοποιήσιμο (ως δάσος και όχι ως τσιμέντο).
► Με την φανερή απουσία βεβαίως των ανθρώπων της αυτοδιοίκησης (μόνο ο Κώστας Δρακονταειδής και ο Πραξιτέλης Σούνδιας, εκ των αιρετών δημοτικών συμβούλων, παραβρέθηκαν) και των αρμοδίων αρχών.
► Με την ολοφάνερη παρουσία εκατοντάδων χοίρων που βόσκουν περίπου αδέσποτοι και καταστρέφουν το δάσος.
► Με την επισήμανση ανθρώπου του δασαρχείου ότι ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΔΕΝΤΡΟ ΣΤΟ ΔΑΣΟΣ ΜΙΚΡΟΤΕΡΟ ΤΩΝ ΕΙΚΟΣΙ ΧΡΟΝΩΝ, πάει να πει το δάσος δεν ανανεώνεται, άρα ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΕΤΑΙ!
Ό,τι πάει να βλαστήσει τρώγεται αμέσως και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τον μηδενισμό της χλωρίδας. Το έδαφος, αποψιλωμένο από χαμηλά φυτά και κάθε είδους βλάστηση, έχει στην κυριολεξία ερημοποιηθεί από τη διάβρωση. Μόνο χαλίκια και πέτρες έχουν μείνει με ότι αυτό συνεπάγεται για την υγεία ακόμη και των μεγάλων δέντρων.
► Με την περίφημη ατάκα «εμείς κάναμε το χρέος μας, ας φροντίσουν οι υπεύθυνοι τώρα» που είπε κάποιος εκ των «υπευθύνων» (δεν τον κατονομάζω), λες και έκανε αγγαρεία…

Λάθος φίλε μου. Μέγα λάθος. ΤΟ ΧΡΕΟΣ ΜΑΣ ΤΩΡΑ ΑΡΧΙΖΕΙ!
Με ότι αυτό συνεπάγεται. Γκαίγκε;

6/12/2010

Υ.Γ. Και βέβαια είναι πολιτισμός η διατήρηση ενός αρχαίου και σπάνιου δάσους (και της πανίδας του ασφαλώς). Τι άλλο θα ήταν άραγε…