Μνημόνιο = Μνημόσυνο

Την Πέμπτη 6 Μαϊου 2010 ψηφίστηκε στη Βουλή ο νόμος 3845 με τον οποίο ενεργοποιείται ο μηχανισμός «στήριξης» της ελληνικής οικονομίας από τα κράτη - μέλη της ευρωζώνης και το ΔΝΤ. Ο μηχανισμός «στήριξης» περιλαμβάνει σύμβαση δανειακής διευκόλυνσης της Ελλάδας καθώς και ένα πρόγραμμα οικονομικής πολιτικής για τα επόμενα χρόνια (το γνωστό «μνημόνιο», αν και πρόκειται για 3 μνημόνια).

1. Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ «ΣΤΗΡΙΞΗΣ» και το … ξεπούλημα!

Σύμφωνα με τη σύμβαση δανειακής διευκόλυνσης, η Ελλάδα μπορεί να δανειστεί τα επόμενα τρία έτη ποσό ύψους 110 δις (80 δις από χώρες της Ευρωζώνης και 30 δις από το ΔΝΤ, με επιτόκιο περίπου 5% και 3% αντίστοιχα). (Τσάμπα πράγμα δηλαδή…)
Για το δανεισμό αυτό, η Ελλάδα, μεταξύ άλλων, δεσμεύεται να καταργήσει κάθε δικαίωμα πάνω στα περιουσιακά της στοιχεία και τα έσοδά της, όπως την εκποίηση, την τοποθέτησή τους ως ενέχυρο ή υποθήκη ή εγγύηση για δανεισμό από άλλο, τρίτο μέρος, εκτός των δανειστών (Ευρωζώνη, Δ.Ν.Τ.), εκτός εάν ό,τι εισπράξει διαμοιρασθεί ισότιμα σε αυτούς, ενώ διατηρούν το δικαίωμα προτεραιότητας σε οποιαδήποτε τέτοια πράξη (να δεχθούν δηλαδή ως υποθήκη περιουσία του ελληνικού κράτους). Αν υπάρξει αδυναμία αποπληρωμής, προβλέπεται η εκχώρηση περιουσιακών στοιχείων της Ελλάδας σε εταιρία ειδικού σκοπού, είτε η έκδοση ειδικών ομολόγων με αντίκρισμα τα κρατικά περιουσιακά στοιχεία, για να αντληθούν κεφάλαια.
Επίσης προβλέπεται η εκχώρηση στους πιστωτές αναπτυξιακών έργων (δρόμοι, επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας κ.λ.π.) από την εκμετάλλευση των οποίων θα αποσβεσθεί το χρέος.

Θάτσερ

Το πρόγραμμα οικονομικής πολιτικής του μηχανισμού «στήριξης» αποτελεί έναν θατσερικό φετφά που συνοδεύεται από άγρια έμμεση φορολογία, με στόχο να διασφαλιστούν τα συμφέροντα του χρηματιστικού κεφαλαίου και των συμμάχων του. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τρία σκέλη: δημοσιονομικό, διαρθρωτικό και χρηματοπιστωτικό.

Δημοσιονομικά μέτρα του μηχανισμού «στήριξης»
και … δικαιοσύνη

Το δημοσιονομικό σκέλος του προγράμματος έχει συγκεκριμενοποιηθεί μόνο για τα έτη 2010, 2011 και εν μέρει για το 2012. Απομένει να συγκεκριμενοποιηθούν τα μέτρα για το 2012 (0,9 δις ευρώ) το 2013 (4,2 δις ευρώ) και 2014 (5,75 δις ευρώ). Αυτό σημαίνει ότι ακόμη δεν έχουμε δει όλα τα μέτρα που απαιτούνται για την εφαρμογή του προγράμματος.
Ενδεικτικό του τρόπου κατανομής των δημοσιονομικών βαρών είναι το εξής: η ετήσια εισφορά των υπερκερδοφόρων επιχειρήσεων προϋπολογίζεται στα 600 εκατ. ευρώ, είναι ρητώς προσωρινή (τριετής) και συνοδεύεται από μείωση των φορολογικών συντελεστών για τα αδιανέμητα κέρδη και μέτρα που μειώνουν το κόστος εργασίας (μισθολογικό, ασφαλιστικές εισφορές, αποζημίωση απολύσεων κλπ). Από την άλλη μεριά, η ετήσια συνολική μείωση των συντάξεων αποτιμάται σε πάνω από 2 δις ευρώ, είναι μόνιμη και αφορά συντάξεις ακόμα και των 600-700 ευρώ. Αξιοσημείωτο είναι επίσης το εξής: για τα έτη 2010 και 2011, το δημοσιονομικό βάρος που επωμίζονται οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι είναι 14,4 δις ενώ το βάρος που επωμίζονται οι κερδοφόρες επιχειρήσεις και οι εύπορες κοινωνικές ομάδες είναι 2,2 δις. Αυτό θα πει κοινωνική δικαιοσύνη!

Ιδού τμήμα του μνημονίου:
« …1. Ενέργειες για τον πρώτο απολογισμό ( να έχουν ολοκληρωθεί ως το τέλος του δεύτερου τριμήνου 2010)

i. Δημοσιονομική Εξυγίανση
Πρόοδος όσον αφορά την εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2010 και τα δημοσιονομικά μέτρα που υιοθετήθηκαν στη συνέχεια. Η πρόοδος αξιολογείται σε σχέση με τα (σωρευτικά) τριμηνιαία ανώτατα όρια ελλείμματος στο ΜΟΧΠ (συμπεριλαμβανομένου του Τεχνικού Μνημονίου Συνεννόησης (ΤΜΣ)). Οι αρχές θα λάβουν τα ακόλουθα μέτρα, που θα εξοικονομήσουν συνολικό ποσό ίσο με 2,5% του ΑΕΠ το 2010:
- Αύξηση των συντελεστών του ΦΠΑ, με απόδοση τουλάχιστον 1800 εκ. ευρώ για ένα πλήρες έτος (800 εκ. ευρώ το 2010)•
- Αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης στα καύσιμα, στον καπνό και στο αλκοόλ, με απόδοση τουλάχιστον 1.050 εκ. ευρώ για ένα πλήρες έτος (450 εκατ. ευρώ λιγώτερα το 2010).
- Μείωση του μισθολογίου του δημοσίου τομέα με τη μείωση των δώρων
Πάσχα, Χριστουγέννων και επιδόματος αδείας και των επιδομάτων που
καταβάλλονται σε δημοσίους υπαλλήλους, με τις καθαρές εξοικονομήσεις να ανέρχονται σε 1.500 εκ. ευρώ για ένα πλήρες έτος (1.100 εκ. ευρώ το 2010)•
- Μείωση των δώρων Πάσχα, Χριστουγέννων και επιδόματος αδείας που καταβάλλονται στους συνταξιούχους, με ταυτόχρονη προστασία αυτών που λαμβάνουν χαμηλότερες συντάξεις, με τις καθαρές εξοικονομήσεις να
ανέρχονται σε 1.900 εκ. ευρώ για ένα πλήρες έτος (1.500 εκ. ευρώ το 2010)•
- Ακύρωση πιστώσεων του προϋπολογισμού για αποθεματικό απροβλέπτων, με στόχο την εξοικονόμηση 700 εκ. ευρώ•
- Μείωση των υψηλότερων συντάξεων, με στόχο την εξοικονόμηση 500 εκ.
ευρώ για ένα πλήρες έτος (350 εκ. ευρώ το 2010)•
- Κατάργηση των περισσότερων από τις πιστώσεις του προϋπολογισμού για το επίδομα αλληλεγγύης (εκτός από ένα μέρος για την ανακούφιση της φτώχειας), με στόχο την εξοικονόμηση 400 εκ. ευρώ•
- Μείωση των δημοσίων επενδύσεων κατά 500 εκ. ευρώ σε σύγκριση με τον ισχύοντα σχεδιασμό•
- Το Κοινοβούλιο υιοθετεί, όπως προβλέπεται στο πρόγραμμα σταθερότητας του Ιανουαρίου 2010, ένα νόμο που θα θεσπίζει μία προοδευτική φορολογική κλίμακα για όλες τις πηγές εισοδήματος και μια οριζόντια ενιαία αντιμετώπιση του εισοδήματος που προέρχεται από εργασία και περιουσιακά στοιχεία•
- Το Κοινοβούλιο υιοθετεί, όπως προβλέπεται στο πρόγραμμα σταθερότητας του Ιανουαρίου 2010, ένα νόμο που θα καταργεί τις απαλλαγές και τις αυτόνομες φορολογικές διατάξεις στο φορολογικό σύστημα, συμπεριλαμβανομένων των εισοδημάτων από τα ειδικά επιδόματα που καταβάλλονται στους δημοσίους υπαλλήλους. Ο νόμος ισχύει αναδρομικά από την 1η Ιανουαρίου 2010.»…

… « 2. Ενέργειες για τη δεύτερη αξιολόγηση (να έχουν ολοκληρωθεί ως το τέλος του τρίτου τριμήνου 2010)

i. Δημοσιονομική Προσαρμογή
Αυστηρή εκτέλεση του προϋπολογισμού για το 2010 και των μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής που εξαγγέλθηκαν μετέπειτα, συμπεριλαμβανομένων αυτών που περιέχονται στο παρόν Μνημόνιο. Η πρόοδος θα αξιολογείται βάσει των (σωρευτικών) τριμηνιαίων ανώτατων ορίων ελλείμματος του ΜΟΧΠ (συμπεριλαμβανομένου του ΤΜΣ).
Η κυβέρνηση θα καταθέσει το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2011 στη Βουλή. Ο προϋπολογισμός θα παρέχει πληροφορίες και αξιόπιστες προβλέψεις για ολόκληρη την γενική κυβέρνηση και θα στοχεύει στην περαιτέρω μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης σύμφωνα με το ΜΟΧΠ. Θα περιέχει αναλυτική παρουσίαση των μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής ύψους 3,2% του ΑΕΠ (4.3% του ΑΕΠ, αν ληφθούν υπ’ όψιν μεταφορές από μέτρα που εφαρμόστηκαν το 2010), και αναλυτικές πληροφορίες για την κατάσταση των δημόσιων επιχειρήσεων.
Ο προϋπολογισμός θα περιέχει τα ακόλουθα μέτρα (σε εξαιρετικές περιπτώσεις, μπορούν να ληφθούν υπ’ όψιν μέτρα που αποφέρουν ανάλογη εξοικονόμηση ύστερα από στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το ΔΝΤ και την ΕΚΤ):
- Εφαρμογή του κανόνα αντικατάστασης μόνο του 20% των συνταξιοδοτούμενων εργαζομένων στο δημόσιο τομέα (κυβέρνηση, δήμοι, δημόσιες επιχειρήσεις, τοπική αυτοδιοίκηση, κρατικές υπηρεσίες και άλλοι δημόσιοι οργανισμοί)
- Μείωση της ενδιάμεσης κατανάλωσης της γενικής κυβέρνησης κατά
τουλάχιστον 300 εκατομμύρια ευρώ σε σχέση με το 2010, επιπλέον της
προβλεπόμενης εξοικονόμησης στο πλαίσια της μεταρρύθμισης της δημόσιας διοίκησης και της αναδιοργάνωσης της τοπικής αυτοδιοίκησης (βλέπε επόμενο μέτρο).
- Η κυβέρνηση ξεκινά την εφαρμογή της νομοθεσίας για τη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης και την αναδιοργάνωση της τοπικής αυτοδιοίκησης με στόχο την μείωση του κόστους κατά τουλάχιστον 1.500 εκατομμύρια ευρώ από το 2011 ως το 2013, από τα οποία τουλάχιστον 500 εκατομμύρια ευρώ μέσα στο 2011.
- Μη χορήγηση της τιμαριθμικής προσαρμογής των συντάξεων, με στόχο την εξοικονόμηση 100 εκατομμυρίων ευρώ.
- Μείωση των επενδύσεων που χρηματοδοτούνται από εγχώριους πόρους κατά τουλάχιστον 1000 εκατομμύρια ευρώ δίνοντας προτεραιότητα στα επενδυτικά προγράμματα που χρηματοδοτούνται από κοινοτικά κονδύλια.
- Προσωρινές «εισφορές κρίσης» στις πολύ κερδοφόρες επιχειρήσεις, οι οποίες θα αποφέρουν επιπλέον έσοδα ύψους τουλάχιστον 600 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο για το 2011, 2012 και 2013.
- Κίνητρα για τη ρύθμιση των παραβιάσεων χρήσης γης, οι οποίες θα αποφέρουν επιπλέον έσοδα 1.500 εκατομμύρια ευρώ από το 2011 ως το 2013, από τα οποία τουλάχιστον 500 εκατομμύρια ευρώ μέσα στο 2011.
- Ενεργοποίηση των τεκμηρίων φορολόγησης των επαγγελματιών με απόδοση τουλάχιστον 400 εκατομμύρια ευρώ το 2011 και αυξανόμενες αποδόσεις το 2012 και 2013.
- Διεύρυνση της βάσης του ΦΠΑ μέσω της εφαρμογής σε υπηρεσίες οι οποίες σήμερα εξαιρούνται και μεταφορά σημαντικού ποσοστού (τουλάχιστον 30%) των αγαθών και υπηρεσιών που επί του παρόντος εμπίπτουν στην μειωμένη κανονική κλίμακα, με απόδοση 1.000 εκατομμυρίων ευρώ.
- Σταδιακή εισαγωγή «πράσινου φόρου» στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, με απόδοση 300 εκατομμυρίων ευρώ στο 2011.
- Συλλογή εσόδων από αδειοδότηση τυχερών παιγνίων: τουλάχιστον 500 εκατομμύρια ευρώ από πώληση αδειών και 200 εκατομμύρια ευρώ από δικαιώματα.
- Διεύρυνση της φορολογικής βάσης ακίνητης περιουσίας αναπροσαρμόζοντας τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων με στόχο την αποκόμιση τουλάχιστον 500 εκατομμύρια ευρώ επιπρόσθετα έσοδα.
- Αύξηση της φορολόγησης αμοιβών σε είδος, συμπεριλαμβανομένης της φορολόγησης αυτοκινήτων με χρονομίσθωση (τουλάχιστον 150 εκατομμύρια ευρώ).
- Συλλογής του ειδικού φόρου τέλους για ημιυπαίθριους χώρους (τουλάχιστον 800 εκατομμύρια το χρόνο).
- Αύξηση φόρου στα είδη πολυτελείας με απόδοση τουλάχιστον 100
εκατομμύρια ευρώ.
- Ο προϋπολογισμός θα ορίσει αναλυτικά ανώτατα όρια εξόδων για κάθε υπουργείο, για την τοπική αυτοδιοίκηση και τα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης σύμφωνα με το στόχο για το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης. Αυτό αφορά επίσης και το μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό πλαίσιο για το 2012-2013.
- Ο προϋπολογισμός θα περιλαμβάνει ενδεικτική πληροφόρηση μηνιαίων εσόδων ανά κατηγορία και δαπάνη ανά υπουργείο. Επικαιροποιημένα στοιχεία θα γίνονται διαθέσιμα στο διαδίκτυο τακτικά.
Εάν χρειαστεί, το κοινοβούλιο θα εγκρίνει αλλαγές στον νόμο για την κατάρτιση του προϋπολογισμού ώστε να διασφαλιστεί ότι το σχέδιο του προϋπολογισμού από το 2011 και μετά θα περιέχει λεπτομερείς πληροφορίες για την εκτέλεση και τις προβλέψεις ολόκληρης της γενικής κυβέρνησης – συμπεριλαμβανομένων της τοπικής αυτοδιοίκησης, της κοινωνικής ασφάλισης, των νοσοκομείων και των άλλων νομικών προσώπων. Ένα παράρτημα στον προϋπολογισμό θα παρουσιάζει τα βασικά μεγέθη σχετικά με την χρηματοοικονομική επίδοση των μεγαλύτερων δημόσιων επιχειρήσεων, τα συνακόλουθα δημοσιονομικά και φορολογικά έξοδα και τον σχετικό δημοσιονομικό κίνδυνο.»

13/7/2010

Υ.Γ. Με το μνημόνιο θα συνεχίσω. Τα μέτρα που προβλέπονται στα σχετικά κείμενα είναι πολλά και… επώδυνα. Για αυτούς που πάντα την πληρώνουν βεβαίως – βεβαίως!