Τρίτη 28 Αυγούστου 2018

Αρενάρια


                 Αρενάρια (arenaria rubra ή Spergularia rubra)
Είναι ένα μικρό φυτό που σε ύψος φθάνει τα είκοσι εκατοστά. Τα άνθη του καλοκαίρι είναι κόκκινα.
H λατινική ονομασία του βοτάνου είναι Arenaria rubra (Αρενάρια η ερυθρά). Συνώνυμό της είναι η Spergularia rubra. Ανήκει στην οικογένεια των Καρυοφυλλωδών. Τη συναντούμε με τις κοινές ονομασίες Μελιγόνι, Αλσίνη, Μελίγονο, Αμμόφυτο.
Περιγραφή
Η Αρενάρια βλαστάνει σε αμμώδη χώματα και πολλαπλασιάζεται εύκολα με σπόρο.
Είναι μικρό κολλώδες φυτό το ύψος του οποίου κυμαίνεται από 4 – 25 εκατοστά και είναι λίγο τριχωτό. Το στέλεχός του βρίσκεται ξαπλωμένο στο έδαφος και έπειτα ορθώνεται.
Τα φύλλα του είναι μικρά νηματοειδή, ωοειδή αντίθετα, επίπεδα και από τις δύο όψεις, λεία ή χνοώδη, άδενωτά. Το μήκος τους κυμαίνεται από 0,5-2,5 εκατοστά και το πλάτος τους λίγα χιλιοστά. Τα άνθη του φυτού μικρά λευκά, ροζ ή κόκκινα. Τα άνθη είναι ερμαφρόδιτα (έχουν και αρσενικά και θηλυκά όργανα) και γονιμοποιούνται από μύγες τα έντομα.
Ο καρπός είναι «κάψα» μήκους 0,5 εκατοστού που περιέχει καφέ σπόρους φακοειδείς, πιεσμένους, το μήκος των οποίων δεν υπερβαίνει το μισό χιλιοστό.
Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλά είδη των οποίων δεν είναι γνωστές οι θεραπευτικές Ιδιότητες. Πάντως είναι φυτά πολύ συγγενικά.
Δεν μπορεί να αναπτυχθεί σε σκιά. Προτιμά ξηρό ή υγρό έδαφος και μπορεί να ανταπεξέρχονται σε συνθήκες ξηρασίας. Το φυτό μπορεί να ανεχθεί τη θαλάσσια έκθεση.

Συστατικά – χαρακτήρας
Περιέχει φλαβονοειδή, αρωματική ρητίνη, ανθοκυανιδίνες, άφθονα μέταλλα, σαπωνίνες, κουμαρίνες, χλωριούχο κάλι και ανθρακικά άλατα σε μεγάλη ποσότητα. Η ρητινώδης αρωματική πιθανώς, είναι και η δραστική ουσία του βοτάνου.
Οι σπόροι του φυτού είναι βρώσιμοι. Αποξηραμένοι και αλεσμένοι μπορούν να δώσουν αλεύρι για την παρασκευή ψωμιού όταν δεν υπάρχει τίποτε άλλο. Για τον λόγο αυτό χαρακτηρίζεται και «τροφή της πείνας».

Ιστορικά στοιχεία
Βότανο γνωστό εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Το 1753 ο Λινναίος ονομάζει το φυτό Arenaria rubra και ο Κάρελ Πρεσλ το μετονόμασε Spergularia rubra το 1819. «Spergularia» σημαίνει παρόμοιο με το γένος «Spergula».
Θεραπευτικές ιδιότητες και ενδείξεις
Η Αρενάρια ανθίζει το καλοκαίρι, από τον Μάιο μέχρι τον Σεπτέμβριο. Για θεραπευτικούς σκοπούς χρησιμοποιείται ολόκληρο το φυτό αποξηραμένο. Συλλέγεται την εποχή της ανθοφορίας του.
Το βότανο έχει διουρητικές και αντισηπτικές ιδιότητες.
Αποξηραμένο το φυτό χρησιμοποιείται κατά της λιθίασης, της καταρροής οξείας μορφής. Έχει επίσης ιδιότητες κατά της δυσουρίας της κυστίτιδας ενώ βοηθά στην καταπράυνση των νεφρικών πόνων.
Αφαιρεί τις πέτρες των νεφρών. Το βότανο έχει την ιδιότητα να χαλαρώνει τους μυς των τοιχωμάτων των σωληνίσκων του ουροποιητικού. Ετσι δρα κατά της λιθίασης και της καταρροής οξείας μορφής. Για να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα  του βοτάνου και για να την αποφυγή πιθανών μολύνσεων την Αρενάρια την συνδύαζαν με Αρκτοστάφυλλο, μαύρη Σταφίδα, Πεντάνευρο (ουρά του αλόγου), Σημύδα ή Χρυσόβεργα.
Είναι επίσης αποτελεσματική στην εξάλειψη του ουρικού οξέος και ως τονωτικό σε περιπτώσεις ρευματισμών. Βοηθά στην υπέρταση.

Παρασκευή και δοσολογία
Παρασκευάζεται ως έγχυμα ή αφέψημα.
Έγχυμα: Ρίχνουμε σε ένα φλιτζάνι βραστό νερό μία με δύο κουταλιές της σούπας αποξηραμένο βότανο και το σκεπάζουμε για 10 λεπτά. Σουρώνουμε και πίνουμε τρεις φορές την ημέρα.
Αφέψημα: Βράζουμε σε ένα λίτρο νερό 40 γραμμάρια αποξηραμένου βοτάνου για ένα λεπτό. Σουρώνουμε και το πίνουμε τρεις φορές την ημέρα.

Προφυλάξεις
Δεν αναφέρονται παρενέργειες. Τηρούμε τη  συνιστώμενη δοσολογία.
ARENARIA LEUCADIA
Είναι ένα όμορφοφυτό που φύεται μόνο στο βόρειο μέρος του νησιού της Λευκάδας, στην άμμο, γνωστό με το επιστημονικό όνομα Arenaria Leucadia Phitos & Strid 1994 της οικογένειας Caryophyllaceae.  Έχει μια παράξενη απόχρωση του πράσινου, με άσπρα, μικρά άνθη. Μοιάζει με ένα αστεροειδή που ξεχάστηκε στην παραλία. Δίπλα στα βότσαλα, στα φύκια, στην απεραντοσύνη του πελάγους. 
Το φυτό μελέτησαν και ταξινόμησαν ο ομότιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πατρών Δημήτρης Φοίτος και η βοτανολόγος Arne Strid χαρίζοντάς του το όνομα της Λευκάδας, μιας και το συνάντησαν για πρώτη φορά στη Λευκάδα το 1994 κοντά στο ακρωτήριο Γυράπετρα.
Είναι το μοναδικό τοπικό ενδημικό φυτό του νησιού.
Η Τρίγκου, το 2006, την εντόπισε σχεδόν σε όλο το μήκος της Β και Δ παραλιακής ζώνης της λιμνοθάλασσας που βρίσκεται κοντά στην πόλη της Λευκάδας και σε τρεις ακόμη παραλίες των δυτικών ακτών του νησιού. Μη επιβεβαιωμένες θέσεις αναφέρονται από τα ορεινά της Λευκάδας και από την Κεφαλονιά (Βιβλίο Ερυθρών Δεδομένων των Σπάνιων και Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας, 2009).
Οι μικροί πληθυσμοί που σχηματίζει δεν ξεπερνούν συνολικά τα 1000 άτομα (Τρίγκου, 2006). Επιπλέον, αν και δεν κινδυνεύει άμεσα από τον τουρισμό, καθώς η περίοδος ανθοφορίας της τελειώνει πριν καταφθάσουν οι ορδές των λουόμενων, οι βιότοποί της υποβαθμίζονται συνεχώς από απορρίμματα, έργα τουριστικής υποδομής και καταπάτηση με μηχανοκίνητα μέσα. Γι’ αυτό άλλωστε συμπεριλαμβάνεται στο Βιβλίο Ερυθρών Δεδομένων των Σπάνιων και Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας, όπου προτείνεται η κατάταξή της στην κατηγορία των Κινδυνευόντων, και στα Άλλα Σημαντικά Είδη Φυτών του δικτύου «ΦΥΣΗ 2000», στο οποίο ανήκει και η ευρύτερη περιοχή της λιμνοθάλασσας της Λευκάδας.
http://www.kolivas.de

Δεν υπάρχουν σχόλια: