ΒΟΤΑΝΑ VII

Θυμάρι (Thymus vulgaris)


Το θυμάρι ή θύμιο (Θύμος ο κοινός) είναι αγγειόσπερμο, δικότυλο φυτό, το οποίο ανήκει στην τάξη των Σωληνανθών (Tubiflorae) και στην οικογένεια των Χειλανθών (Labiatae). Είναι θάμνος μικρού ύψους (έως 30 εκατοστά), με όρθιους βλαστούς, εξαιρετικά ανθεκτικός, αναδύει πολύ ευχάριστο άρωμα.
Τα φύλλα του θυμαριού, όταν ξεραθούν, αποκτούν καφεπράσινο χρώμα και αναδύουν το άρωμα τους όταν θρυμματιστούν. Η γεύση τους είναι πολύ δυνατή, ελαφρώς καυστική και πλούσια.
Περιέχει αιθέριο έλαιο σε ποσοστό 1-2% και κύριο συστατικό του είναι η θυμόλη ή, αλλιώς, καμφορά του θυμαριού, έχει δε χρήσεις στην αρωματοποιία και στην οδοντιατρική.
Στην Ελλάδα υπάρχουν 23 αυτοφυή είδη.
Η χρήση του είναι γνωστή από την αρχαιότητα. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι το χρησιμοποιούσαν σαν βαλσαμωτικό και αρωματικό. Οι αρχαίοι Έλληνες σαν απολυμαντικό για διάφορες ασθένειες. Οι Ρωμαίοι στρατιώτες συνήθιζαν να κάνουν μπάνιο σε νερό αρωματισμένο με θυμάρι, για να αποκτήσουν σφρίγος και ενεργητικότητα. Στη φαρμακευτική είναι γνωστό ως το φυτό με τις περισσότερες θεραπευτικές ιδιότητες.
Συνιστάται σε προβλήματα στομάχου και εντέρων, στην ανακούφιση από το βήχα, από το συνάχι και τη γρίπη, στην τόνωση του νευρικού συστήματος και ως καταπραϋντικό. Επίσης, στις περιπτώσεις πνευματικής κατάπτωσης και στο άγχος. Χαρίζει πνευματική διαύγεια και τονώνει τα νεύρα. Βοηθά στην αντιμετώπιση της τριχόπτωσης και είναι εξαιρετικό για τον καθαρισμό των δοντιών (οι Κρητικοί τρίβουν τα ούλα τους με θυμάρι για την αντιμετώπιση της ουλίτιδας).
Ρόφημα για κοκκύτη, βήχα, διάρροια, γαστρικές διαταραχές: βάζουμε ένα κουταλάκι του γλυκού θυμάρι σε ένα μπρίκι νερό και, μόλις αρχίσει να βράζει, το κατεβάζουμε και το αφήνουμε δέκα λεπτά επιπλέον. Το σουρώνουμε και το πίνουμε ζεστό με μέλι.
Για πληγές που αργούν να επουλωθούν: Με το ίδιο αφέψημα πλένουμε την προβληματική περιοχή.
Για στοματίτιδες και ερεθισμένες αμυγδαλές: Κάνουμε με το ρόφημα γαργάρες (χωρίς μέλι).
Για ρευματικές παθήσεις και για ξεκούραση: Βράζουμε 100γρ. θυμάρι σε ένα λίτρο νερό, το σουρώνουμε και το ρίχνουμε στο νερό της μπανιέρας.
Αιθέριο έλαιο: λίγες σταγόνες σε λίγο ελαιόλαδο βοηθά στα τσιμπήματα από έντομα.

Προσοχή

Όσο εντυπωσιακές είναι οι θεραπευτικές ιδιότητες του θυμαριού, άλλο τόσο προσεκτικός πρέπει να είναι κανείς με τη συχνότητα της χρήσης του. Η συνεχής εσωτερική χρήση μπορεί να προκαλέσει υπερλειτουργία του θυροειδούς, καθώς και δηλητηρίαση, τα συμπτώματα της οποίας είναι έμετος, ζαλάδες, διάρροια και καρδιακή κατάπτωση.
Συνταγή για κολώνια: 10γρ. λουλούδια θυμαριού σε 250 γρ. λευκό οινόπνευμα, κλείνουμε το μπουκάλι με φελλό και το αφήνουμε 2-3 εβδομάδες στον καλοκαιρινό ήλιο. Στη συνέχεια σουρώνουμε.


Ιτιά (Salix)



Η Ιτιά είναι γένος φυτών που ανήκει στην τάξη των Ιτεωδών (Salicales) και στην οικογένεια των Ιτεοειδών (Salicaceae) και περιλαμβάνει 330 περίπου είδη δέντρων και θάμνων των εύκρατων κυρίως αλλά και ψυχρών περιοχών της γης.
Μεταξύ των διαφόρων ειδών του γένους παρατηρείται φυσικός υβριδισμός και έτσι τα είδη της ιτιάς πολλαπλασιάζονται.
Στην Ελλάδα βρίσκονται 10 είδη και είναι αυτοφυή. Το κυριότερο και πιο κοινό είδος είναι η λευκή ιτιά (Salix alba). Την ονομασία της την οφείλει στις λευκές αποχρώσεις του κορμού της. Το ύψος της μπορεί να φτάσει τα 20 μέτρα , αλλά αργά και σταθερά μέσα σε 15 χρόνια.
Ευγενικό δένδρο η ιτιά, προσφέρθηκε στο ζωικό βασίλειο για να το ανακουφίσει από τους πόνους. Είναι το φυτό από το οποίο εξήγαγαν την ουσία εκείνη που ανακουφίζει από πόνους, θεραπεύει τους ρευματισμούς, ρίχνει τον πυρετό, και την ονόμασαν σαλικίνη και αργότερα συνθέτοντάς την, έφτιαξαν το ακετυλοσαλικυλικό οξύ, την γνωστή ευεργετική ασπιρίνη.


Τα θεραπευτικά συστατικά του φυτού βρίσκονται στα φύλλα του αλλά κυρίως στον κορμό του. Περιέχει σαλικίνες, τανίνες φλαβονοειδή και γλυκοσίδες κλπ. Είναι αντιρευματικό, αντιφλεγμονώδες, αναλγητικό, είναι στυπτικό, αντισηπτικό και τονωτικό. 'Έχει επίσης και αντιπυρετική δράση. Μπορούμε να το χορηγήσουμε σε ρευματισμούς και αρθρίτιδες, σε πυρετό και γρίπη. Δρα αποτελεσματικά σε σπασμούς της μήτρας και κολικούς. Εξωτερικά, σε πονεμένα μέρη, έλκη του δέρματος και πληγές.
Για πυρετό, γρίπη, πονοκέφαλο, πόνους, ρευματισμούς:
1. Κοπανάμε καλά σε ένα γουδί φλοιό ιτιάς και τρώμε δύο κουταλάκια του γλυκού (μέχρι τρεις φορές την ημέρα), με μέλι ή και σκέτο.
2. Βράζουμε ένα φλιτζάνι ψιλοκομμένο φλοιό ιτιάς για 10 λεπτά σε ένα λίτρο νερού (4 ποτήρια) και σουρώνουμε. Πίνουμε ένα ποτήρι, πριν από κάθε γεύμα (το βραδινό θα μας βοηθήσει και στην αϋπνία).
3. Βάζουμε μερικά φύλλα ιτιάς σε ένα φλιτζάνι βραστό νερό, το αφήνουμε 5 λεπτά και σουρώνουμε. Εκτός από τους πόνους, θα μας βοηθήσει και σε προβλήματα πέψης.
Αντισηψία σε πληγές : Παρασκευάζουμε με τον ίδιο τρόπο αφέψημα και πλένουμε την πληγή.


Καλέντουλα η φαρμακευτική (νεκρολούλουδο),
( Calendula officinalis, Calendula arvensis)



Το όνομα αυτού του φυτού προέρχεται από τους αρχαίους Ρωμαίους, που πρόσεξαν ότι τα λουλούδια του φυτού ήταν ανθισμένα την πρώτη μέρα στις καλένδες (ή calends) κάθε μήνα και έτσι το θεώρησαν ένα χρήσιμο ίαμα για τις ανωμαλίες της εμμηνόρροιας. Χρησιμοποιούνταν στον αρχαίο ελληνικό, ρωμαϊκό, αραβικό και ινδικό πολιτισμό ως θεραπευτικό βότανο, αλλά και ως συστατικό σε φαγητά και καλλυντικά, ακόμη και σε υφάσματα.
Οι πρώτοι Χριστιανοί αποκαλούσαν την καλέντουλα «Mary's Gold» - χρυσάφι της Μαρίας - και την τοποθετούσαν δίπλα στα αγάλματα της Παρθένου Μαρίας. Το λουλούδι της καλέντουλας στρέφει το κεφάλι προς τον ήλιο ακολουθώντας την πορεία του, γι' αυτό μερικές φορές αποκαλείται «νύφη του καλοκαιριού».
Η καλέντουλα είναι ένα μικρό φυτό μονοετές που τα άνθη του με έντονο, γλυκό πορτοκαλί χρώμα, μοιάζουν με μικρές μαργαρίτες! Η φαρμακευτική (officinalis) έχει λίγο μεγαλύτερα άνθη. Υπάρχει και η καλλωπιστική με ακόμα μεγαλύτερα πορτοκαλί λουλούδια για τα οποία άλλωστε και καλλιεργείται. Οι θεραπευτικές ιδιότητες της καλέντουλας, που υπάρχουν στα άνθη και στα φύλλα, είναι γνωστές από τις βοτανολογίες του 12ου αιώνα.
Στο βοτανολόγιο του το 12ου αιώνα ο Macer ισχυρίζεται ότι και μόνο να κοιτάξεις το φυτό, βελτιώνει την όραση καθαρίζει το μυαλό και χαρίζει καλή διάθεση. Στις μέρες του Culpeper έπαιρναν την καλεντούλα για να δυναμώσουν την καρδιά και τη θεωρούσαν ιδανική για την ευλογιά και την ιλαρά.
Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιείται στη δερματολογία για την ισχυρή αντιφλεγμονώδη, αντιμυκητιακή, επουλωτική και αντισηπτική της δράση κυρίως σε θεραπευτικές αλοιφές και βάμματα (αλκοολικά διαλύματα). Ερευνάται επίσης σήμερα για τις αντικαρκινικές της ιδιότητες.
Ευεργετικό φυτό αυτό το λουλούδι, με σημαντικές ιδιότητες που ανακουφίζουν και θεραπεύουν. Καθαρίζει το αίμα και διεγείρει την κυκλοφορία. Ηρεμεί τους σπασμούς του στομάχου, τις φλεγμονές του παχέος εντέρου και τις ηπατικές διαταραχές. Εξωτερικά θεραπεύει ανοιχτές πληγές, κιρσούς, συρίγγια και κρυοπαγήματα. Δρα αποτελεσματικά σε μολύνσεις και μυκητιάσεις γυναικολογικής φύσεως, σε φλεγμονές της στοματικής κοιλότητας (δόντια, ούλα, λαιμός) και σε μύκητες των ποδιών. Οι κομπρέσες και τα καταπλάσματα των ανθέων της είναι αποτελεσματικά για εγκαύματα, τσιμπήματα, χρόνιες παθήσεις των ματιών, τη φλεβίτιδα, τις χιονίστρες και την επιπεφυκίτιδα. Ο χυμός των κοτσανιών της εξαφανίζει τους κάλους και τις κρεατοελιές.
Εκχύλισμα των πετάλων μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν μαλακτικό των μαλλιών για να τα κάνει ανάλαφρα και φωτεινά. Τα πέταλα κάνουν επίσης μια θρεπτική κρέμα για το δέρμα. Οι καλέντουλες σε γλάστρα παράγουν ένα γοητευτικό κοπτόμενο άνθος και αν φυτευτούν στον λαχανόκηπο, βοηθούν στον έλεγχο των εντόμων.
Είναι καλό να έχουμε στο σπίτι μας και αλοιφή και βάμμα καλέντουλας, είναι και τα δύο απαραίτητα και μπορούμε να τα βρούμε εύκολα.
Κατασκευή βάμματος: Μαζεύουμε μια χούφτα φύλλα και λουλούδια και τα βάζουμε για 21 ημέρες σε ένα λίτρο (4 ποτήρια) καθαρό οινόπνευμα ή αγνό τσίπουρο. Μετά το σουρώνουμε.
Έγχυμα : Σε μια κούπα 250 ml βάζουμε 2 κουταλιές της σούπας αποξηραμένα λεπτοκομμένα άνθη καλέντουλας. Γεμίζουμε την κούπα με βραστό αποσταγμένο νερό και το αφήνουμε 4 - 6 ώρες. Στραγγίζουμε σχολαστικά και είναι έτοιμο για χρήση.
Είναι σημαντικό να μη χρησιμοποιούμε νερό από τη βρύση λόγω της μεγάλης ποσότητας χλωρίου ή μετάλλων που περιέχονται σ’ αυτό.
Αλοιφή: Ζεσταίνουμε 100 γρ. ελαιόλαδο και 10 γρ. κερί μέλισσας σε ένα τηγάνι. Ρίχνουμε μια χούφτα άνθη καλέντουλας και τα αφήνουμε για 2 λεπτά. Στραγγίζουμε πριν πήξει.

Κανέλλα


Η κανέλα είναι ένα από τα πιο γνωστά και κοινά μπαχαρικά. Βγαίνει από το φλοιό του κανελλόδενδρου. Χρησιμοποιείται τόσο στη ζαχαροπλαστική όσο και στη μαγειρική. Επίσης χρησιμοποιείται για τον αρωματισμό των λικέρ και στην αρωματοποιία.
Στην αρχαιότητα η κανέλα χρησιμοποιήθηκε και σαν φάρμακο. Στα Ιπποκρατικά κείμενα η κανέλα (κιννάμωμον) προτείνεται για την αντιμετώπιση γυναικολογικών παθήσεων και άλλα ενώ λαοί της Ανατολής θεωρούσαν ότι είναι η θεραπεία της ανδρικής ανικανότητας.
Σήμερα, υπάρχουν μελέτες που υποστηρίζουν ότι η κανέλα, εκτός από εύγευστο μπαχαρικό, συμβάλλει στον έλεγχο του διαβήτη.
Με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα περισσότερο ωφελούνται από τη δράση της κανέλλας οι διαβητικοί τύπου 2 και τα άτομα με προ διαβήτη.
Επιπρόσθετα η κανέλα θεωρείται ότι έχει αντιοξειδωτικές ουσίες ενώ περιέχει αρκετά μέταλλα και ιχνοστοιχεία όπως ασβέστιο, σίδηρο, μαγνήσιο, φώσφορο και άλλα.
Οι ιδιότητες της κανέλλας είναι δυνατόν να συμβάλλουν στη μείωση των προβλημάτων που συνοδεύουν το διαβήτη όπως για παράδειγμα τις καρδιαγγειακές παθήσεις από τις οποίες κινδυνεύουν οι διαβητικοί ασθενείς.
Παράλληλα η κανέλλα μειώνει στο αίμα τα επίπεδα της συνολικής χοληστερόλης, της «κακής» χοληστερόλης LDL και των τριγλυκεριδίων.



Περιέχει ένα ενεργές συστατικό, την πολυφαινόλη MHCP, που μιμείται την ινσουλίνη. Δραστηριοποιεί τον υποδοχέα των κυττάρων για την ινσουλίνη. Έτσι βοηθά την εισδοχή εντός των κυττάρων της γλυκόζης αίματος, μειώνοντας τη γλυκαιμία.
Η ποσότητα που μπορεί να μειώνει τη γλυκόζη αίματος στους διαβητικούς είναι της τάξης του μισού κουταλιού του καφέ.
Μια ισοδύναμη δράση μπορεί να επιτευχθεί βάζοντας μέσα στο τσάι μια ράβδο κανέλλας.
Παρότι δεν έχουν καθοριστεί ακόμα συνιστώμενες ποσότητες φαίνεται ότι η κατανάλωση από 1 έως 6 γραμμάρια κανέλας ( σε σκόνη) την ημέρα είναι αρκετή.
Άλλες χρήσεις
Πόνοι περιόδου: Βράζουμε σε μισό λίτρο νερό 2-3 ξυλαράκια κανέλλας και πίνουμε.
Πονόδοντο: Βράζουμε σε μισό λίτρο νερό 2-3 ξυλαράκια κανέλλας και μια χούφτα «κεφάλια» γαρύφαλλου και πλένουμε το στόμα.

http://www.ododeiktes.gr
http://www.egreece.gr
http://el.wikipedia.org/
http://www.valentine.gr
http://www.dwdekamhnes.gr
http://beautyelixirs.blogspot.com
http://www.in2life.gr/wellbeing/care/articles/
http://www.medlook.net/
http://thematadiatrofis.blogspot.com