Μου έχει κάνει μεγάλη εντύπωση η σύγκλιση των περισσότερων αναγνωστών και το ενδιαφέρον τους, για την αρθρογραφία μου, γύρω από τα βότανα. Ομολογώ δεν περίμενα τέτοια ανταπόκριση! Ύστερα από αυτό, καλοκαιράκι γαρ, επανέρχομαι στο θέμα των βοτάνων και συνεχίζω εκείνη τη σειρά που είχα αφήσει στη μέση. Ελπίζω πως θα καταφέρω να δημοσιεύσω δυο – τρία κείμενα, γιατί στις ημέρες που ζούμε τα πάντα είναι αναστρέψιμα και ανατρέψιμα!
Πάμε λοιπόν!
Αγριοθυμάρι
Μικρός θάμνος με βλαστούς ξυλώδεις ξαπλωμένους. Βρίσκεται σε πολλές βραχώδεις, ορεινές, ξηρές περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας. Κοντά στις περιοχές όπου φύεται το άγριο θυμάρι τοποθετούνται κυψέλες με μέλισσες και παράγεται εκλεκτό μέλι.
Πήρε το λατινικό όνομα του από την έρπουσα (serpent-like) μορφή του. Αποκαλείται «θυμαρομάνα» μάλλον λόγω της χρήσης του στις εμμηνορροϊκές διαταραχές. Ο Πλίνιος το συνιστά ως αντίδοτο για τα δαγκώματα φιδιών, το «δηλητήριο των θαλάσσιων όντων» και για τον πονοκέφαλο. Οι Ρωμαίοι έκαιγαν το φυτό πιστεύοντας ότι ο καπνός του απωθεί τους σκορπιούς.
Είναι αντισηπτικό αποχρεμπτικό, σπασμολυτικό, στυπτικό, αντιμικροβιακό. διουρητικό, μαλακώνει τον βήχα, αντιβιοτικό, επουλωτικό. Τοπικά αυξάνει τη ροή αίματος προς μία περιοχή.
Εξαιρετικά ισχυρό αντιβακτηριδιακό και ανημυκητιασικό, το θυμέλαιο διεγείρει επίσης το ανοσοποιητικό σύστημα.
Αφέψημα: Ρίχνουμε σε μισό λίτρο νερό 1-2 κουταλιές της σούπας αποξηραμένο αγριοθυμάρι, το αφήνουμε για λίγες ώρες (δεν βράζουμε) και πίνουμε.
Με το ίδιο αφέψημα πλένουμε την προβληματική περιοχή σε περίπτωση πληγών..
ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ
Αποφύγετε τις θεραπευτικές δόσεις θυμαριού και θυμελαίου σε οποιαδήποτε μορφή κατά την εγκυμοσύνη επειδή το βότανο είναι διεγερτικό τις μήτρας.
Το θυμέλαιο μπορεί να ερεθίσει τους βλεννογόνους γι’ αυτό να το αραιώνετε πάντα καλά.
Αγριοκαρότο (Daucus carota)
Στον τόπο μας το συναντούμε με την ονομασία Σταφιλίνος, Καρότο, Δαφκί ή Χαβούτσι. Η επιστημονική του ονομασία είναι Daucus carrota (Δαύκος το καρότο). Είναι πολύ κοινό παντού. Στις άκρες των δρόμων, στα λιβάδια. Για θεραπευτικούς σκοπούς χρησιμοποιούνται τα αέρια μέρη και οι σπόροι του φυτού. Τα αέρια μέρη συλλέγονται από τον Ιούνιο μέχρι τον Αύγουστο κατά την περίοδο της ανθοφορίας. Τους σπόρους τους μαζεύουμε από τον Αύγουστο μέχρι τον Σεπτέμβριο. Οι δραστικές ουσίες του φυτού είναι βιταμίνες C,Β1, Β2 και κυρίως προβιταμίνη Α (καροτίνη), σάκχαρα (γλυκόζη και σακχαρόζη) και πηκτίνη. Δρα ως διουρητικό, αντιλιθικό και άφυσο. Το πτητικό έλαιο που υπάρχει στο Αγριοκαρότο είναι ενεργό αντισηπτικό του ουροποιητικού συστήματος. Για τον λόγο αυτό η χρήση του στη θεραπεία καταστάσεων, όπως η κυστίτιδα και η προστατίτιδα ωφελεί. Για μεγάλο χρονικό διάστημα το Αγριοκαρότο το θεωρούσαν ειδικό ίαμα για την θεραπεία των λίθων των νεφρών. Για την καθαριστική και διουρητική του δράση το χρησιμοποιούμε σε συνδυασμό με άλλα βότανα για την θεραπεία της ουρικής αρθρίτιδας και των ρευματισμών. Οι σπόροι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση των αερίων και σαν καταπραϋντικό για την ανακούφιση του τυμπανισμού και του κολικού. Ο πολτός του Αγριοκαρότου καταπραΰνει τη φαγούρα και βοηθά την επούλωση πληγών, ελκών και εγκαυμάτων. Συνδυάζεται καλά με την Αχιλλέα και τον Αρκτοστάφυλλο για λοιμώξεις του ουροποιητικού. Συνδυάζεται επίσης καλά με την Υδραγεία, το Ευπατόριο το πορφυρό ή την Παριετάρια για τους λίθους των νεφρών. Παρασκευάζεται ως έγχυμα. Ρίχνουμε σε ένα φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κουταλιά του τσαγιού ξηρό βότανο και το αφήνουμε σκεπασμένο για 10-15 λεπτά. Σουρώνουμε και πίνουμε τρεις φορές την ημέρα. Αν θέλουμε να παρασκευάσουμε έγχυμα από τους σπόρους, χρησιμοποιούμε μισό έως ένα κουταλάκι σπόρους για ένα φλιτζάνι νερό.
ΠΡΟΣΟΧΗ! Να είμαστε σίγουροι ότι πρόκειται για αγριοκαρότο, γιατί το φυτό μοιάζει με το θανατηφόρο δηλητηριώδες κώνειο!
Αγριοκάστανο (horse chestnut)
Η αγριοκαστανιά (ή ιπποκαστανιά ή αίσκουλος) ενδημεί στην Ασία και τη Βόρεια Ελλάδα και παράγει καρπούς με ακανθώδες περικάρπιο με έναν έως τρεις σπόρους εντός τους.
Το αγριοκάστανο χρησιμοποιείται παραδοσιακά για τη θεραπεία των κιρσών, των αιμορροΐδων, του φλεβίτη (φλεγμονή του τοιχώματος των φλεβών), της διάρροιας, του πυρετού και της υπερπλασίας του προστάτη.
Έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και βοηθά στην ανακούφιση της αρθρίτιδας και των ρευματισμών
Προσοχή:Το αγριοκάστανο δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται από ασθενείς που λαμβάνουν από το στόμα αντιπηκτικά και/ή ακολουθούν αντιαιμοπεταλιακή θεραπεία.
Αγριοκυπαρίσσι ή Άρκευδος (Juniperus communis)
Μικρό δέντρο ή θάμνος, απαντάται στην Αττική και στα νησιά του Αιγαίου. Φτάνει σε ύψος τα 6 μέτρα.
Χρήσιμα μέρη: καρποί (θηλυκοί κώνοι).
Χάρις στο έλαιο τους, οι καρποί της αρκεύθου είναι ισχυρά διουρητικά και μεταδίδουν στα ούρα οσμή βιολέτας.
Το έλαιο είναι αντισηπτικό, έτσι το τσάι της είναι πολύτιμο για τη θεραπεία της κυστίτιδας και της ουρηθρίτιδας. Οι καρποί αποτελούν θερμαντικό τονωτικό για τη δυσπεψία και συντελούν στην ανακούφιση από το φούσκωμα. Όταν μασιούνται, οι καρποί γλυκαίνουν την αναπνοή και καταπραΰνουν τα ερεθισμένα ούλα. Εξωτερικές εντριβές με διαλυμένο αιθέριο έλαιο ανακουφίζουν τις νευραλγίες, την ισχιαλγία και τους ρευματισμούς. Εισπνοές ατμού των καρπών είναι εξαιρετικές για τη θεραπεία από κρυολογήματα, βήχα και καταρροή.
Αφέψημα: Βάζουμε σε νερό τους καρπούς ή το ξυλώδες μέρος (δεν βράζουμε), αφήνουμε για λίγο και πίνουμε. Εναλλακτικά μασάμε τους καρπούς (3 - 4 την ημέρα).
Για πληγές που αργούν να επουλωθούν – με το ίδιο παρασκεύασμα, πλένουμε τις πληγές.
ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ: Να μη λαμβάνεται στην εγκυμοσύνη όταν υπάρχει νεφρική ανεπάρκεια.
Αγριόσκορδο
Βολβώδες φυτό κοινό σε όλη την Ευρώπη και τη Μεσόγειο. Όλα τα μέρη του φυτού θεωρούνται βρώσιμα αν και υπάρχουν αναφορές για δηλητηριάσεις που προκλήθηκαν από κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων, από ορισμένα θηλαστικά. Οι βολβοί του χρησιμοποιούνται σαν υποκατάστατο του σκόρδου, τα λουλούδια του, σε σαλάτες.
Βοηθά στις ανοιξιάτικες αδιαθεσίες (αλλεργίες), στην αρτηριοσκλήρωση, στις στομαχικές και εντερικές διαταραχές και είναι καλό καθαρτικό.
Το φτιάχνουμε σαλάτα, κατά προτίμηση χωρίς αλάτι.
Σε περίπτωση ακμής τα κομματιασμένα τα φρέσκα φύλλα εφαρμόζονται σε σπυριά και αποστήματα.
ΠΡΟΣΟΧΗ! Δεν αφήνουμε τα φύλλα πολύ ώρα γιατί προκαλούν ερεθισμό! Αν ερεθιστεί και κοκκινίσει το δέρμα, ξεπλένουμε με νερό.
Αρκτοστάφυλος ή αρκουδοκούμαρο (Arctostaphylus uva-ursi)
Ανήκει στην οικογένεια των Ερικοειδών. Το συναντούμε και με τις ονομασίες αρκουδοκούμαρο ή αρκουδοστάφυλο. Φυτρώνει στη βόρειο Ελλάδα σε ορεινές τοποθεσίες. Είναι ένας θάμνος μικρός και φουντωτός που φτάνει σε ύψος το ένα μέτρο περίπου και είναι καταπράσινος όλο το χρόνο (αειθαλές). Είναι στενός συγγενής της κουμαριάς. Η πρώτη μνεία της αρκτοστάφυλλου ως φαρμακευτικό βότανο στην Ευρώπη αναφέρεται στον 12ο αιώνα. Κατά τον Μεσαίωνα χρησιμοποιήθηκε ως διουρητικό βότανο. Ο Κλούσιους το περιγράφει το 1601 και ο Γκέρχαρντ το 1763 το συνιστά για φαρμακευτική χρήση. Ο Μάρκο Πόλο τον 13ο αιώνα αναφέρει ότι οι κινέζοι το χρησιμοποιούσαν ως διουρητικό, για να θεραπεύσουν νεφρούς και προβλήματα ουροδόχου κύστης.
Έχει επίδραση ειδικά στα γεννητικά όργανα και στο ουροποιητικό σύστημα. Χρησιμοποιείται για τον προστάτη, τα νεφρά και για την καταπολέμηση της ουρολοίμωξης και των κολπικών μολύνσεων. Είναι διουρητικό και έχει καθαρτική δράση, ό,τι πιο σημαντικό για την ουρολοίμωξη. Τα ούρα μπορεί να γίνουν πρασινωπά και να μυρίζουν δυσάρεστα, όμως τα συμπτώματα αυτά μειώνονται καθώς υποχωρεί η μόλυνση.
Ο αρκτοστάφυλος πωλείται και σε φυτοθεραπευτικές κάψουλες.
Παρασκευή και δοσολογία: Παρασκευάζεται ως έγχυμα. Ρίχνουμε ένα φλιτζάνι βραστό νερό σε 1-2 κουταλιές του τσαγιού ξηρό βότανο και το αφήνουμε 10-15 λεπτά. Σουρώνουμε και πίνουμε έως τρεις φορές την ημέρα.
Κολπική πλύση: Χρησιμοποίησε το τσάι στη θερμοκρασία του σώματος, μία φορά την ημέρα.
ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ: Η μακροχρόνια χρήση του αρκτοστάφυλου μπορεί να αποβεί τοξική, μια και μεγάλες δόσεις υδροκινόνης είναι δηλητηριώδεις. Η φυσιολογική ιατρική χρήση είναι, πάντως, απολύτως ασφαλής.
Βρώμη (Avena Sativa)
Τμήμα που χρησιμοποιείται: Ολόκληρο το φυτό
Είναι εξαιρετικό τονωτικό του νευρικού συστήματος. Καταπολεμά τη συναισθηματική ένταση, συμβάλλει στη βελτίωση του ύπνου, ενδυναμώνει τα οστά και το καρδιαγγειακό σύστημα, τονώνει τη λίμπιντο, μειώνει τη χοληστερόλη και το υψηλό σάκχαρο του αίματος, βοηθά στον μεταβολισμό, την επούλωση πληγών και την ανάπτυξη νέων κυττάρων, μειώνει το βάρος και αποτελεί καλή πηγή πρωτεΐνης.
Το βάμμα είναι ισχυρότερο καταπραϋντικό αλλά όχι τόσο θρεπτικό για τα οστά και την καρδιά. Η βρώμη στο πρωινό γεύμα είναι ένας καλός τρόπος πρόσληψης του φυτού. Τα χάπια και οι κάψουλες καλό είναι να αποφεύγονται. Επίσης ενδείκνυνται και τα ηρεμιστικά μπάνια με βρώμη.
Παρασκευή και δοσολογία: Αφήνουμε να ποτίσουν 1-3 κουταλάκια αχύρων βρώμης, για 10-15 λεπτά και πίνουμε 3 φορές τη μέρα.
Επιπλέον, μπορεί να ληφθεί στο πρωινό με τη μορφή χυλού.
Βάμμα: 15 σταγόνες σε λίγο νερό, 3 φορές ημερησίως.
Μπάνιο: Για τη νευραλγία και τους δερματικούς ερεθισμούς, αφήνουμε να βράσουν, σε περίπου 2 λίτρα νερού για μισή ώρα, μισό κιλό αχύρων βρώμης. Σουρώνουμε το υγρό και το προσθέτουμε στο καυτό μπάνιο μας.
Προσοχή: να αποφεύγεται η πρόσληψη βρώμης αν υπάρχει ευαισθησία στη γλουτένη
12/7/2011
Πηγές:
http://se.gr/health
http://www.creteherbs.gr/
http://www.lifemojo.com/
http://www.hotpants.gr
http://www.votana.eu/
http://www.vita.gr
http://www.egreece.gr/dir/encyclopedia.p
http://www.douni.gr
Άρθρα του Σάκη Κουβάτσου στα Χανιώτικα Νέα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου